(TVPLO) – Thông thường các doanh nghiệp khi xảy ra vụ việc mới thuê dịch vụ pháp lý, do vậy thiệt hại trong kinh doanh là vô cùng lớn. Nhiều trường hợp do thiếu hiểu biết pháp luật dẫn tới phá sản. Xác định được điều này, Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) phối hợp với Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE) và Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam (TC DN&TTVN) giao Trung tâm tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) phối hợp với Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) thường xuyên tổ chức tham vấn pháp lý với mục đích giúp các doanh nghiệp phòng ngừa các rủi ro từ xa chứ không phải chi khi xảy ra vụ việc mới tìm hướng giải quyết.
Ảnh minh hoạ
Cụ thể, sáng ngày 02/06/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Bình Thuận, quận 7, Tp.HCM, Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) và Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) đã tổ chức buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho các doanh nghiệp đồng hành, các doanh nghiệp thành viên không chỉ tham gia góp ý xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật mà còn tích cực hỗ trợ pháp lý cho các doanh nghiệp…
Có thể thấy, thông qua việc tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật, không chỉ tạo sự kết nối giữa các doanh nghiệp mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho Doanh nghiệp về pháp luật, chính sách, quy định của Đảng, Nhà nước và cơ quan quản lý liên quan đến hoạt động đầu tư, sản xuất kinh doanh để doanh nghiệp nghiên cứu, ứng dụng…
Qua đó, tại các buổi tham vấn pháp lý còn tập trung cung cấp dịch vụ về thành lập, tái cấu trúc Doanh nghiệp; Liên kết, phối hợp với các cơ sở có chức năng để tổ chức đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng theo nhu cầu của Doanh nghiệp. Đây là hoạt động thiết thực của Viện IMRIC; Viện IRLIE và TC DN&TTVN để góp phần nâng cao kiến thức pháp luật và chấp hành pháp luật của người dân, doanh nghiệp. Các chuyên gia, các nhà khoa học, luật gia, luật sư, các tư vấn viên pháp luật tham gia vào các quan hệ này để hỗ trợ pháp lý như tạo thêm sức mạnh, sự hiểu biết để việc giải quyết các vướng mắc đó được thực hiện hiệu quả, thực tế…
Tại buổi tham vấn pháp lý, TS. Hồ Minh Sơn đã chia sẻ về hai tình huống liên quan đến việc người nhận tiền từ vụ cướp ngân hàng ở Quảng Ninh và vụ mua bán hàng giả liên quan đến chồng Đoàn Di Băng luôn được cộng đồng doanh nghiệp quan tâm, xin trích dẫn hai tình huống mà TS. Hồ Minh Sơn tham vấn pháp luật như sau:
Tình huống thứ nhất: Người nhận tiền trong vụ cướp để trả nợ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?
Cụ thể, ngày 31/5 vừa qua, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra lệnh giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Nguyễn Văn Báo (33 tuổi, quê Nghệ An) để điều tra về hành vi cướp tài sản xảy ra tại Phòng giao dịch Phương Đông – Ngân hàng BIDV chi nhánh Tây Nam Quảng Ninh (TP Uông Bí). Số tiền bị cướp được xác định là 417 triệu đồng.
Tại cơ quan công an, Báo khai nhận, vì thiếu tiền tiêu xài nên Báo nảy sinh ý định cướp ngân hàng. Báo lấy một phần tiền cướp được mang đi trả nợ tại phường Nam Khê và nạp vào tài khoản ngân hàng để ăn chơi với bạn. Số tiền còn lại Báo mang giấu ở nhiều nơi khác nhau trên địa bàn phường Thanh Sơn để sử dụng dần. Sau khi bắt giữ Báo, cơ quan công an đã thu hồi được số tiền 368.400.000 đồng.
Câu hỏi của doanh nghiệp thuộc Câu lạc bộ Báo chí và Pháp luật (Viện IRLIE) nêu: Vụ cướp ngân hàng ở Quảng Ninh, đối tượng đã lấy một phần tiền cướp được đi trả nợ và để ăn chơi với bạn. Vậy người nhận tiền trả nợ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Qua theo dõi các cơ quan báo chí đưa tin, hành vi của Nguyễn Văn Báo là đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng lớn đến an ninh trật tự và an toàn xã hội. Việc đối tượng sử dụng phương tiện, công cụ, thời gian và kế hoạch tẩu thoát đều được chuẩn bị kỹ lưỡng, cho thấy đây là hành vi phạm tội có tính toán, mang tính chất liều lĩnh và côn đồ, coi thường pháp luật.
Theo đó, hành vi của Báo có dấu hiệu phạm vào tội “Cướp tài sản” theo quy định tại khoản 3 Điều 168 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 12 năm đến 20 năm tù. Còn số tiền 417 triệu đồng mà đối tượng Báo cướp được đã bị dùng một phần để trả nợ, một phần dùng để ăn chơi và phần còn lại cất giấu tại nhiều nơi để sử dụng dần.
Căn cứ theo quy định tại Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự, số tiền này được xác định là vật chứng trong vụ án. Tại Điều 89 nêu cụ thể: Vật chứng là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án…
Căn cứ theo Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự, khi cơ quan tiến hành tố tụng thu hồi được số tiền này, họ phải hoàn trả lại cho bị hại, tức ngân hàng có quyền quản lý, chiếm hữu và sử dụng số tiền đó.Ngân hàng BIDV – đơn vị bị chiếm đoạt tài sản – được xác định là người bị hại trong vụ án vậy nênnhững người đã nhận tiền từ Báo sẽ có nghĩa vụ nộp lại tiền cho cơ quan điều tra để phục vụ việc thu hồi, hoàn trả cho ngân hàng. Nếu cố tình tiếp tay hoặc giữ lại tài sản, họ có thể bị khởi tố.
Trong khi đó, những cá nhân đã nhận tiền từ Nguyễn Văn Báo, dù là để thanh toán nợ hoặc nhận làm quà biếu, nếu họ biết rõ rằng khoản tiền đó có được từ hành vi phạm pháp, thì có thể bị xử lý hình sự về tội “Chứa chấp, tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có” theo Điều 323 Bộ luật Hình sự.
Cụ thể, người nào chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Khuyến nghị, trong các giao dịch tài chính, nhất là khi có dấu hiệu bất thường như người trả nợ đột ngột có khoản tiền lớn không rõ nguồn gốc, cần thận trọng xác minh. Nếu nghi ngờ nguồn tiền có liên quan đến hành vi phạm tội, người dân nên báo ngay cho lực lượng chức năng. Việc thiếu cảnh giác hoặc làm ngơ trước dấu hiệu bất minh có thể khiến chính người nhận tiền trở thành người liên đới trách nhiệm hình sự.
Tình huống thứ hai: Vụ công ty bán hàng giả liên quan đến chồng Đoàn Di Băng sẽ đối mặt hình phạt nào?
Điển hình, vào chiều ngày 29/5 mới đây, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự sản xuất, buôn bán hàng giả xảy ra tại Công ty cổ phần Nhà máy y tế EBC Đồng Nai (Khu công nghiệp Giang Điền) để điều tra, xử lý theo quy định. Theo Công an tỉnh Đồng Nai, đây là vụ án có tính chất nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm. Do đó cơ quan điều tra đang tập trung lực lượng để điều tra, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan, xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật. Công ty EBC Đồng Nai hợp tác và sản xuất cho Công ty TNHH thương mại dịch vụ VB Group (TPHCM) do ông Nguyễn Quốc Vũ (chồng Đoàn Di Băng, làm tổng giám đốc). Sản phẩm hàng hóa là kem chống nắng Hanayuki Sunscreen Body.
Căn cứ vào hoản 7, điều 3 của Nghị định 98 năm 2020/CP quy định hàng giả: Hàng hóa có ít nhất một trong các chỉ tiêu chất lượng hoặc đặc tính kỹ thuật cơ bản hoặc định lượng chất chính tạo nên giá trị sử dụng, công dụng của hàng hóa chỉ đạt mức từ 70% trở xuống so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật hoặc tiêu chuẩn chất lượng đã đăng ký, công bố áp dụng hoặc ghi trên nhãn, bao bì hàng hóa;
Có thể thấy, với việc chất lượng không đạt 70% so với số liệu công bố thì sản phẩm kem chống nắng do chồng Đoàn Di Băng phân phối được gọi là hàng giả.
Tại Điều 192 của Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, tội sản xuất hàng giả thuộc các trường hợp sau đây sẽ bị xử lý hình sự: Trường hợp hàng giả tương đương với số lượng hàng thật mà cùng đặc tính kỹ thuật có giá trị từ 30 triệu đồng trở lên hoặc thu lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên hoặc gây thiệt hại tài sản 100 triệu đồng trở lên. Nếu thuộc 1 trong các trường hợp đó thì sẽ bị xử lý hình sự.
Trong đó, phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 01 năm và mức cao nhất là 15 năm tù. Ngoài ra, tội này cũng có thể xử lý đối với pháp nhân thương mại phạm tội. Với pháp nhân thương mại phạm tội thì có thể bị phạt đến 9 tỷ đồng. Đây còn là biện pháp chế tài hình sự có thể áp dụng.
Mặt khác, những người mua hàng hóa, sản phẩm này được xác định là người có quyền lợi liên quan và họ có quyền yêu cầu cá nhân, doanh nghiệp phạm tội, vi phạm pháp luật phải bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả, phải trả lại họ số tiền đã thu lợi bất chính. Qua đó, những tài sản do phạm tội mà có, có liên quan đến tội phạm hoặc sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội sẽ bị tịch thu để xung công quỹ nhà nước hoặc trả lại cho người bị hại hoặc những người có quyền liên quan.
Căn cứ vào khoản 4, điều 192 Bộ luật Hình sự quy định ngoài hình phạt cá nhân đến 15 năm tù, người phạm tội còn bị phạt 20-50 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm. Hoặc bị tịch thu 1 phần hoặc toàn bộ tài sản.
Hiện nay, thị trường đang bị bủa vây bởi hàng giả, hàng kém chất lượng, đặc biệt là các mặt hàng liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người như thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc chữa bệnh. Không thể làm ngơ trước thực trạng video quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội, sử dụng hình ảnh của người nổi tiếng để lừa dối người tiêu dùng. Người nổi tiếng…nếu không cẩn trọng, vô tình tiếp tay cho hành vi vi phạm pháp luật.
Các cơ quan bảo vệ pháp luật cần hành động mạnh tay, dập tắt tận gốc vấn nạn hàng giả, đặc biệt là những sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người…Những người nổi tiếng, cần đi kèm với trách nhiệm cộng đồng. Việc sử dụng hình ảnh, danh tiếng để quảng cáo cần phải kiểm chứng nguồn gốc sản phẩm kỹ càng. Một cú click có thể trở thành cái bẫy chết người đối với hàng ngàn người tiêu dùng, chắc chắn pháp luật sẽ xử lý nghiêm…
CTV TVPL Bùi Văn Hải (Trung tâm TTLCC) – CTV TVPL Trần Ngọc Danh (Trung tâm TTTVPLMS)
