Nói chỉ bán đất, không bán nhà nên kiện đòi lại giá trị căn nhà

(TVPLO) – Nguyên đơn khởi kiện đòi lại giá trị căn nhà hơn 814 triệu vì cho rằng chỉ bán đất, không bán nhà nhưng cả hai cấp tòa đều khẳng định không có cơ sở.

Mới đây, TAND TP Cần Thơ đã đưa ra xét xử phúc thẩm vụ tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sửdụng đất và hợp đồng tín dụng giữa nguyên đơn là vợ chồng ông T, bị đơn là bà D, người liên quan là một ngân hàng.

Nguyên đơn cho rằng mình chỉ bán đất, không bán nhà nên yêu cầu tòa buộc bị đơn trả lại giá trị nhà hơn 814 triệu. Ảnh minh họa: AI

Vụ án được đưa ra xét xử do có kháng cáo của nguyên đơn. Nguyên đơn cho rằng mình chỉ bán đất, không bán nhà nên yêu cầu tòa buộc bị đơn trả lại giá trị nhà hơn 814 triệu.

Theo hồ sơ, nguyên đơn trình bày, vào ngày 10-9-2019, tại văn phòng công chứng, vợ chồng ông ký chuyển nhượng hai thửa đất cho bà D. Trên hai thửa đất này có một căn nhà, nguyên đơn cho con của bạn sinh sống.

Thời điểm ký chuyển nhượng căn nhà chưa hoàn công nên chưa được ghi nhận trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Khi ký chuyển nhượng, vợ chồng nguyên đơn chỉ bán đất, không bán nhà.

Thời điểm hoàn thành thủ tục chuyển nhượng sang tên đất cho bà D đến nay, nguyên đơn vẫn quản lý căn nhà. Hiện nguyên đơn được biết bà D đã thế chấp hai thửa đất và căn nhà cho ngân hàng để vay vốn. Nguyên đơn biết ngân hàng đang xử lý tài sản này để thu hồi nợ, việc này ảnh hưởng đến quyền lợi của nguyên đơn.

Vì vậy nguyên đơn khởi kiện yêu cầu công nhận căn nhà nằm trên hai thửa đất này thuộc quyền sở hữu của nguyên đơn.

Tại phiên tòa sơ thẩm, nguyên đơn đồng ý hợp tác với ngân hàng để phát mãi nhà, đất. Sau khi bán được tài sản, yêu cầu bà D và phía ngân hàng trả lại giá trị nhà cho nguyên đơn theo giá đã định là hơn 814 triệu.

Bà D là bị đơn, đồng thời là đại diện theo pháp luật của Công ty HDCT vắng mặt suốt quá trình xét xử vụkiện.

Phía ngân hàng không đồng ý với yêu cầu của nguyên đơn vì bà D đang thế chấp căn nhà và đất để đảm bảo khoản vay của công ty HDCT (do bà D làm giám đốc). Bà D có văn bản xác nhận thế chấp căn nhà. Khi cho vay, ngân hàng đã đi thẩm định tài sản, khi đó không ai phản đối việc nhận thế chấp của ngân hàng.

Đồng thời, ngân hàng có yêu cầu độc lập với công ty HDCT, yêu cầu công ty trả nợ gốc 5,5 tỉ và lãi. Trường hợp công ty không trả nợ, ngân hàng yêu cầu phát mãi tài sản là hai thửa đất và căn nhà mà bà D đã thếchấp.

Xử sơ thẩm, TAND quận Ninh Kiều đã bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Ngoài ra, tòa chấp nhận yêu cầu độc lập của ngân hàng, buộc công ty HDCT phải trả nợ vay và lãi hơn 6,7 tỉ, nếu công ty không trả nợ thì ngân hàng được phát mãi hai thửa đất và tài sản trên đất.

Sau đó, phía nguyên đơn kháng cáo. Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện nguyên đơn giữ nguyên quan điểm chỉ bán đất, không bán nhà nên yêu cầu tòa công nhận căn nhà thuộc quyền sở hữu của nguyên đơn, khi phát mãi thì bà D và ngân hàng trả lại giá trị nhà cho nguyên đơn là hơn 814 triệu.

Tòa phúc thẩm cho rằng, căn nhà được xây dựng kiên cố trên một thửa đất và một phần thửa đất còn lại. Tuy nhiên, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho bà D chưa cập nhật nhà trên đất.

Tại văn phòng công chứng, vợ chồng ông T ký chuyển nhượng hai thửa đất cho bà D, các bên không lập biên bản xác nhận nội dung liên quan căn nhà trên đất.

Theo quy định của BLDS, bất động sản là các tài sản không di dời được bao gồm đất đai, nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với đất đai. Vì vậy, tòa xác định căn nhà là bất động sản gắn liền với đất, không di dời được.

Theo tòa, hiện trạng thực tế căn nhà xây trên toàn bộ một thửa đất và một phần thửa còn lại. Căn nhà nằm chiếm hết mặt tiền của hai thửa đất, nếu bà D chỉ nhận chuyển nhượng đất mà không nhận chuyển nhượng nhà thì bà không thể sử dụng đất.

Hơn nữa, nếu ý chí nguyên đơn chỉ bán đất, không bán nhà thì đã không giao cho bà D giấy phép xây dựng căn nhà bản chính để bà D làm thủ tục thế chấp vay vốn tại ngân hàng. Qua đó cho thấy ý chí nguyên đơn là bán cả đất và nhà. Từ đó, tòa cho rằng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là không có cơ sở nên đã bác kháng cáo, giữ y bản án sơ thẩm như trên.

Kiến nghị rà soát tiền thuế chuyển nhượng đất

Trong vụ án này, tòa còn đánh giá về giá chuyển nhượng. Theo đó, giá chuyển nhượng hai thửa đất theo hợp đồng công chứng là 400 triệu, giá chuyển nhượng tại hợp đồng sửa đổi, bổ sung hợp đồng chuyển nhượng có công chứng cùng ngày là 7 tỉ đồng. Tại tòa, đại diện nguyên đơn xác nhận giá trị chuyển nhượng thực tế là 7 tỉ.

Từ đó, tòa kiến nghị Chi cục thuế quận Cái Răng (TP Cần Thơ) rà soát lại tiền thuế đương sự đã nộp khi chuyển nhượng hai thửa đất. Trường hợp đương sự thực hiện nghĩa vụ thuế chưa đầy đủ cần truy thu bổ sung để tránh thất thoát ngân sách nhà nước.